Thursday, August 07, 2014

Our foot soldiers….



Ishwarbhai Raval and Maheshbahi Raval, extremely hardworking and dedicated duo, core members of VSSM team at the grassroots,  have been the backbone of the entire effort of building a dream - the brand new settlement at Deesa.  It would not be an exaggeration if we said  that the settlement at Deesa wold not have been possible without them.  For any organisation its team is a pillar of strength, working on the issues of Nomadic tribes,  with the nomadic tribes requires nerves of steel and we are proud to have an extremely committed team. At the 2nd August event we took this opportunity of the sheer  hard work and commitment of Ishwarbhai and Maheshbhai to the cause. Shir Madhavbhai Ramanuj, President -VSSM, Shri Pardipbhai and Shri. Rashminbhai  our well wishers, supporters and guiding force honoured the duo .



The Deesa settlement has been christened L. P. Savani Nagar after the name of Vallabhbhai’s mother Lakshmiben. Respected Shri. Vallabhbhai Savani has been the chief donor for the  Deesa settlement.


In the picture below Shri Vallabhbhai Savani, Shri. Keshubhai Goti, Shri Rajnikumar Pandya - noted literary figure, Shri Madhav Ramanuj, Shri Himmatbhai Shah ( from Kalupur Commercial Bank) at the function.

ગુજરાતીમાં અનુવાદ...

ભલે ભણ્યા ઓછું છે પણ એમની કામ કરવાની લાગણી અને તત્પરતા ખુબ છે...

ડીસાની વસાહત બાંધવાનું જેમના વગર શક્ય નહોતું એવા vssm ના સંનિષ્ઠ કાર્યકર શ્રી ઈશ્વરભાઈ રાવળ અને મહેશભાઈ રાવળનું vssmના પ્રમુખ શ્રી માધવ રામાનુજ અને vssm ના કામોમાં સતત મદદરૂપ થતા ફ્રેન્ડસ ઓફ vssmના અમારા શુભેચ્છક, અમારા વહાલા સ્વજન, વડીલ એવા આદરણીય શ્રી પ્રદીપભાઈ શાહ અને શ્રી રશ્મીનભાઈ સંઘવીના હસ્તે સન્માન કરવામાં આવ્યું.

vssmના કાર્યકરો સંસ્થાનો પાયો છે અમારા આ મજબૂત પાયા મજબૂત ઈરાદાથી વિચરતી જાતિનું કામ કરી રહ્યા છે. વળી મોટાભાગના કાર્યકર પોતે વિચરતી જાતિના છે ભલે ભણ્યા ઓછું છે પણ એમની કામ કરવાની લાગણી અને તત્પરતા ખુબ છે સંસ્થા સાથે આવા કાર્યકરો છે એનો અમને ગર્વ છે અને આવા કાર્યકરોને સન્માનતા સંસ્થા આનંદ સાથે ગૌરવની લાગણી અનુભવે છે..


Wednesday, August 06, 2014

Towards the end a new beginning….

No words can  describe the happiness brimming in their hearts, the joy beaming out on their faces, the cheer bursting in their laughter, their dance, the celebration… it was all so captivating. The day was on 2nd August when 56 nomadic families in Deesa celebrated the joy of owning a house. On 2nd August a house warming ceremony was performed and attended by community members, individuals who made the dream of owning a house for these families possible the well-wishers of VSSM, local authorities and others. 

It was also an occasion of many firsts. It was for the first time in generations that these families will go on to own and stay in a pucca house of their own, till now a home for them was a tarpaulin shade under the tree or in one spaces. It was the first time they were performing some religious rites. They were all so charged up and enthusiastic about the entire ceremony that a lot of them dressed up in new clothes and were looking their best. So drastic was the change in their appearance that even VSSM team members found difficult to recognise many of these family members  at the first glance. 

Since the families were performing the ‘yagna’ for the first time it was arranged to have individuals from Gayatri Parivar sit next to the families and explain  the meaning and importance of the ceremony they were performing. 

One of the couples  to go on and stay in the brand new homes are Santokba and Chandudada,  'not in our wildest dreams had we dreamt of owning and staying in our own house, nobody in our 71 generations has lived in a house like this. We are towards the end of our lives, but it is a pleasure to experience this new beginning,’ shares a beaming Chadukaka. We were apprehensive if it would be possible for this couple to sit through the 2 hour long  ceremony but we guess the excitement (as evident on their faces in the picture below) was so much that 2 hours weren’t difficult at all. 

We at VSSM are grateful to have the honour of being instrumental in bringing such joy and cheer in the lives of these families. 

We are thankful to Gayatri Shaktipith and respected Shri. Pragneshbhai Desai, also Shri Chauhansaheb who made this remarkable event a memorable one. 

જીવનના અંતિમ પડાવમાં જેની ઝંખના હતી(ઘર) એ પૂરી થઇ..

૫૬ વિચરતા પરિવારોની વહાલપની વસાહત ડીસામાં નિર્માણ પામી. તા.૨ ઓગસ્ટ ૨૦૧૪ના રોજ આ પરિવારોએ પોતાના ઘરમાં ગાયત્રી વૈદિક હવનની પરંપરાથી ગૃહપ્રવેશ કર્યો. પહેલીવાર આ પ્રકારની વિધિમાં બેઠેલા વિચરતા સ્વજનોને શરૂઆતમાં જમણા હાથમાં જળ લેવાનું કહેવામાં આવ્યું, તો જમણો હાથ આગળ કરતા પણ વાર લાગી. હવનમાં બેઠેલા દરેક પાંચ પરિવારો સાથે ગાયત્રી પરિવારના બે કે ત્રણ પરિજન બેઠેલા, જે આ પરિવારોને વિધિ સમજાવતા.. ક્યારેક પરિજનને હાથ પકડીને શું કરવાનું છે એ પણ સમજાવવું પડતું. પણ એનો પણ આ પરિવારોને આનંદ હતો. 

જેમનો ગૃહપ્રવેશ થવાનો હતો એ પરિવારોમાંના મોટાભાગના સવારથી નવા કપડાં પહેરીને તૈયાર થઇ ગયેલા. કેટલાકે તો માથાના વાળને રંગ્યા (કાળો કલર) હતા. અમારા સ્વજન શ્રી પ્રજ્ઞેશભાઈ દેસાઈએ ફોન પર કહ્યું, ‘બેન આ તો કોઈ ઓળખાતા નથી’. આમ તો એમના ઘરે પ્રસંગ એટલે હર્ષ ઉલ્લાસ તો હોય જ. પણ એમના મુખ પરનો આ આનંદ નિહાળવાનો લાહવો મળ્યો એની ધન્યતા અનુભવીએ છીએ. વસાહતમાં આવનાર તમામ મહેમાનોનું ઢોલ-શરણાઈ સાથે સ્વાગત કર્યું અને સૌ ખૂબ નાચ્યા. એમાં ૭૦ વર્ષના સંતોકબા અને ૭૫ વર્ષના ચંદુદાદા પણ નાચ્યા, સૌએ vssmના કાર્યકરોના ઓવારણા લીધા અને ખુબ આશીર્વાદ આપ્યા. 

અમારું પોતાનું અને એ પણ પાકું ઘર હોય? એવી સતત શંકા સેવતા સંતોકબા અને ચંદુદાદાને ગૃહપ્રવેશ(હવન) વિધિમાં સળંગ બે કલાક બેસવાનું હતું. એ બેસી શકશે કે કેમ એની અમને શંકા હતી પણ એ ખુબ પ્રસન્ન ચિતે બેઠા જે ફોટોમાં જોઈ શકાય છે... પોતાની ૭૧ પેઢીમાં એ પહેલા છે જે પોતાના પાકા ઘરમાં રેહવા જશે. જીવનના અંતિમ પડાવમાં જેની ઝંખના હતી(ઘર) એ પૂરી થઇ છે જેનો સંતોષ એમના ચેહરા પર જોઈ શકાય છે..  

ગાયત્રી શક્તિપીઠ ડીસા અને આદરણીય શ્રી પ્રજ્ઞેશભાઈ દેસાઈ, શ્રી ચૌહાણ સાહેબ જેમણે આ અદભુત ક્ષણને પવિત્ર અને યાદગાર ઘડી બનાવી એ માટે એમના આભારી છીએ..


Tuesday, August 05, 2014

With the money I donated earlier you did everything that was possible, if I make more suggestions you will need some more money.....

Last year we had been invited to  talk about VSSM at a gathering organised by respected Shri. Keshubhai Goti in Surat.  At the gathering we had an opportunity to meet the much revered Shri. Vallabhbhai Savani - Bapuji as he is lovingly called. During the  gathering  he patiently heard us, the work we did, the communities we worked for and later  offered to support VSSM. No preconditions, no expectations but absolute faith in us and the work we do that too on the very first meeting. He  extended his support in construction of homes at the settlement in Deesa. 

A few days before the house warming function scheduled on 2nd August,  Bapuji paid a visit to the newly constructed settlement. ‘How about constructing a toilet or a small wash in each of the homes for the women in these households,’ he expressed his observation.  The land that has been allotted to these families is enough to make a one room and kitchen unit for each of the family, there was no space left for a bathroom-toilet hence it was decided to make common/public bathrooms and toilets in this settlement. But Bapuji felt that it would be better to have attached washrooms. We welcomed the suggestion and initiated work in the suggested direction. On 2nd August, the day of the house warming function Bapuji presented us a cheque of Rs. 5 lacs saying ‘you did everything possible from the funds I had donated earlier but if I make some  new suggestions I should also provide funds to execute those suggestions and therefore more funds !!’ We were deeply humbled by the kindness and trust Bapuji  put in us. On behalf of all the 56 families of Deesa settlement we are extremely grateful to him for his thoughtfulness and support. 
On 3rd August he called up again …’I have spent a restless night, entire night I have been thinking of the kids in the settlement, their education, health….plan some initiatives for them and I would love to be part of it!!’  Bapuji -  a person who is an extremely unassuming and simple to the core.  It is difficult to even imagine that such a human being can be so giving. We feel honoured to have him amidst  us as a guiding force in our endeavours for the nomads of Gujarat….


In the pictures below  Shri.  Keshubhai Goti with Shri. Vallabhbhai planting  some saplings at the new settlement, VSSM President Shri. Madhavbhai Ramanuj, our technical expert on housing Shri. Ujamsibhai Khandla and  our guiding force Shri Rashminbhai Sanghvi doing the honours with Shri Vallabhbhai. 

ગુજરાતીમાં અનુવાદ...

મેં આપેલા પૈસામાંથી તો આપે શક્ય આયોજન કર્યું અને હું બીજું સૂચવું તો નાણાં તો જોઈએ ને?

આદરણીય શ્રી કેશુભાઈ ગોટીએ સુરતમાં એક સમારોહમાંનું આયોજન કરેલું. જેમાં જવાનું થયેલું અને ત્યાં વિચરતી જાતિ સાથેના કામો અંગે વાત કરવાનો મોકો મળ્યો. આ સમારોહમાં સુરતના શ્રેષ્ઠી આદરણીય શ્રી વલ્લભભાઈ સવાણી(બાપુજી) પણ હતા. બધી વિગતો સાંભળી એમણે વિચરતી જાતિની વસાહતના બાંધકામમાં  મદદરૂપ થવાનું કહ્યું. કોઈ પણ શરત નહિ અને એવી કોઈ લાંબી ઓળખાણ નહિ છતાં એમણે અમારામાં શ્રધ્ધા દાખવી અને આ પરિવારોના ઘર બાંધકામમાં પ્રત્યેક પરિવારને રૂ.૪૫,૦૦૦ ની મદદ કરી. 
આદરણીય બાપુજી લોકાર્પણ કાર્યક્રમ પહેલાં વસાહતની મુલાકાતે ગયા અને એમણે બહેનો માટે ઘરમાં જ બાથરૂમ અથવા ચોકડી બનાવવા કહ્યું. મૂળ તો આ પરિવારોને ફળવાયેલા પ્લોટ નાના છે એટલે અમે કોમન બાથરૂમ અને ટોયલેટ બાંધવાનું આ વસાહત પુરતું નક્કી કરેલું. પણ બાપુજીએ કહ્યું, આ પરિવારોના ઘરમાં બાથરૂમ અથવા ચોકડીનું આયોજન કરો તો સારું. અમે હા પાડી અને એ દિશામાં કામ શરુ કર્યું. પણ બાપુજી વસાહતની મુલાકાત લઈને ગયા પછી સતત વિચરતા રહ્યા અને તા.૨ ઓગસ્ટ ૨૦૧૪ ના રોજ વસાહતના લોકાર્પણ કાર્યક્રમમાં આવ્યા ત્યારે એ નીમીતનો રૂ.૫,૦૦,૦૦૦ નો ચેક આપણને આપ્યો. એમણે કહ્યું, મેં આપેલા પૈસામાંથી તો આપે શક્ય આયોજન કર્યું અને હું બીજું સૂચવું તો નાણાં તો જોઈએ ને? આ ઉદારતા અને આ દરિયાદિલી માટે ૫૬ પરિવારો અને સંસ્થા વતી આદરણીય બાપુજીનો આભાર માનીએ છીએ. 

તા.૨ ઓગસ્ટ ૨૦૧૪નો કાર્યક્રમ પત્યા પછીના દિવસે બાપુજીનો ફોન આવ્યો. એમણે કહ્યું, ‘આખી રાત અજંપામાં ગઈ. આ પરિવારના બાળકોના શિક્ષણ માટે અને એમના આરોગ્ય બાબતમાં આપણે શું કરી શકીએ એ અંગે વિચારો હું એમાં નિમિત બનીશ.’ ખુબ સાદાઈ કોઈને માનવામાં પણ ના આવે કે, આવડી મોટી દિલદારી એ દાખવી શકે એવા બાપુજી આ પ્રસંગમાં આવ્યા અને અમને સૌને આશીર્વાદ પાઠવ્યા એ માટે એમના આભારી છીએ.. 

ફોટોમાં શ્રી કેશુભાઈ ગોટી સાથે વસાહતમાં વૃક્ષારોપણ કરતા આદરણીય શ્રી વલ્લભભાઈ અને vssm ના પ્રમુખ શ્રી માધવ રામાનુજ, ઘર બાંધકામમાં એન્જીન્યરીંગની દ્રષ્ટિએ સતત મદદરૂપ થતા આદરણીય શ્રી ઉજમશી ખાંદલા અને અમારી સતત ચિંતા કરતા આદરણીય શ્રી રશ્મીન સંઘવી સાથે રિબન કટ કરતા આદરણીય શ્રી વલ્લભભાઈ સવાણી

This is the case of ‘to settle or not to settle!!!

The instance narrated here is one of the many cases which reflects the bureaucratic web and unwillingness of authorities to do what is right for the marginalised nomadic communities. To understand this story better one needs to understand the wandering patterns of the nomads.  What are ‘monsoon settlement’ of the nomadic families. Since ages  monsoon is the season when most of the nomadic communities stop wandering and become stationed for a 4 months and this pattern of wandering is followed till date.

32 Devipujak families have been living right behind the Mamlatdar’s office in Vijapur town of Mehsana district. The place has been their monsoon settlement for years.  One fine night they were made to evict the place by the town authorities. Later, on the place came up the mamlatdar’s office. As it is illegal to force families vacate their homes in  middle of the night  we filed a case  against the authorities. In 2010 some of these families were allotted residential land behind the newly constructed Mamlatdar’s  office. At that time 16 of these 32 families did not have any proofs of residing in Vijapur therefore they were asked to make applications only after acquired the needed documents. Subsequently the process of procuring the necessary documents was initiated. 

In the meantime there was a resolution by the Government of Gujarat to allot land to the nomadic families who desired to settle down. VSSM played a pivotal  in getting this resolution amended. On the basis of this amendment the 16 families from nomadic communities were allotted plots as well.  After we acquired the necessary documents like  ration card, voter ID card, income and caste certificates fresh applications were made for the remaining 12 families, but the district collector rejected the applications. The reason citied by the collector was : the resolution on the basis of which some families have been allotted residential plots is only valid for those nomadic families who lead a nomadic life, where these 12 Devipujak families are leading a settled life hence they cannot be allotted plots. On the contrary he issued an order to evict these families who according to him have encroached upon government land!!!!

How absurd is such interpretation of a government notification by a senior bureaucrat. On one hand the families are required to furnish documents that require families to settle down. These communities who wander have no proof of belonging to a particular village, hence they cannot get plot. To get such valid documents they need to settle (under a tarpaulin) for some time and if they settle they don’t get a plot since they have settled ….. how weird is such an interpretation.

There is another ruling by the court which does not allow any forceful eviction of people during the months of monsoon. So there was another breach of law in this case. 

On 28th July we met the district collector and gave our arguments and the laws that have been broken by the authorities themselves in this case to which he had no answers. He just told us that he will look into the matter……….

ગુજરાતીમાં અનુવાદ..

મહેસાણા જીલ્લાના વિજાપુરમાં મામલતદાર કચેરીની પાછળ ૩૨ દેવીપૂજક પરિવારો રહે છે. આ પરિવારો જે જગ્યા પર ચોમાસું પસાર કરતા તે જગ્યા સરકારે ખાલી કરાવી અને ત્યાં મામલતદાર કચેરી બનાવી. આ પરિવારોને અડધી રાતે જે રીતે જગ્યા ખાલી કરવી હતી તે યોગ્ય નહોતું એટલે આપણે કોર્ટમાં કેસ કર્યો.(વર્ષ ૨૦૧૦માં) કોર્ટના આદેશ પ્રમાણે આ પરિવારોને મામલતદાર કચેરી પાછળ કાયમી રહેણાંક અર્થે જગ્યા ફળવાઈ. પણ એ વખતે ૧૬ પરિવારો પાસે વિજાપુરમાં વસતા હોવાના આધારો હતા એટલે એમને પ્લોટ ફળવાયા અને બાકીના ૧૨ પરિવારો જેમની પાસે ત્યાં રેહતા હોવાના આધારો નહોતા એમને ડોક્યુમેન્ટ આવે પછી અરજી કરવા કહેવામાં આવ્યું. અમે ૧૨ પરિવારના ડોક્યુમેન્ટ માટે પ્રયત્ન શરુ કર્યા. 
રાજ્ય સરકારે વિચરતી જાતિમાંના જેઓ સ્થાઈ થવા ઈચ્છે છે તેમને રહેણાંક અર્થે પ્લોટ ફાળવવાનો ઠરાવ કર્યો છે. આ ઠરાવમાં સુધારા કરાવવામાં vssmની ભૂમિકા ખૂબ મહત્વની રહી. આ ઠરાવ પ્રમાણે જ ૧૬ પરિવારોને પ્લોટ ફળવાયા હતા. બાકીના ૧૨ પરિવારોના ડોક્યુમેન્ટ જેવા કે મતદારકાર્ડ, રેશનકાર્ડ, આવક અને જાતિના દાખલા વગેરે ભેગું કરીને અમે ફરી એમની દરખાસ્ત કરી, તો કલેકટરશ્રીએ આ દરખાસ્ત ના મંજૂર કરી. એમણે ના મંજૂરી પાછળનું કારણ આપ્યું કે, ‘વિચરતી જાતિને રહેણાંક અર્થે પ્લોટ ફાળવવાના ઠરાવ મુજબ, “જે પરિવારો વિચરતું જીવન જીવે છે અને સ્થાઈ થવા ઈચ્છે છે એમને જ પ્લોટ આપી શકાય.” જયારે ૧૨ દેવીપૂજક પરિવારો તો વિજાપુરમાં સ્થાઈ રહે છે એટલે એમને પ્લોટ આપી શકાય નહિ.’ ઉલટાનું એ સરકારી જગ્યામાં દબાણ કરીને રહે છે એટલે દબાણ ખાલી કરાવો એવો આદેશ આપ્યો.


અધિકારીઓનું આ અર્થઘટન કેટલું વાહિયાત છે. એકબાજુ ડોક્યુમેન્ટ માંગવામાં આવે! જે માટે એમને કોઈ જગ્યાએ સ્થાઈ રહેવું પડે. ગાડામાં, ગધેડાં કે ઊંટ પર પોતાનો સમાન લઈને વિચરણ કરતા પરિવાર જેની પાસે કોઈ ગામમાં રહેતા હોવાના આધારો નથી, તો આધારો નથી એટલે પ્લોટ ના મળે અને આધારો મેળવવા એ કોઈ જગ્યા- જ્યાં એને કાયમી રેહવું ગમે, એ પોતે વિચરણ કરે તે દરમ્યાન પોતાના પરિવારને મુકીને જવું ગમે એવા ગામમાં પ્લોટની માંગણી કરે તો એ સ્થાઈ થઇ ગયા? એટલે એમને પ્લોટ ના મળે!
સીધી રીતે પ્લોટ નથી આપવા એવું ના કહે, પણ આવા કારણો દર્શાવી આ પરિવારોના મનોબળને તોડી નાખે.

વળી ચોમાસામાં કોઈ પણ પરિવારને તે કોઈ પણ સરકારી જગ્યા પર દબાણ કરીને રહેતા હોય તો પણ તેમને જગ્યા ખાલી કરવાનો આદેશ ના કરી શકાય એવા કોર્ટના આદેશનું પણ ઉપરોક્ત કેસમાં ઉલ્લંઘન થયું છે. 

તા.૨૮/૦૭/૧૪ના રોજ અમે કલેકટર શ્રીને ઉપરોક્ત બાબતો સંદર્ભે મળ્યા અને રજૂઆત કરી કે, ‘તમે આ પરિવારો દબાણ કરીને રહે છે એ જગ્યા ખાલી કરાવો એવો આદેશ આપ્યો છે જે આ પરિવારોને રહેણાંક અર્થે પ્લોટ ફાળવવા બાબતે કોર્ટે કરેલા આદેશનું ઉલ્લંઘન છે. સાથે સાથે આ પરિવારો તમે કહો છો, એમ દબાણ કરીને સ્થાઈ થઇ ગયા છે અને આ દબાણ તમે ખાલી કરવો છો જો એ ખાલી કરે છે, તો એ ફરી રઝળતા – વિચરતા થઇ જાય. તો એ પછી આ પરિવારો ઉપરોક્ત ઠરાવ અને તમારા અર્થઘટન પ્રમાણે વિચરતા થઇ ગયા એટલે એ  પ્લોટની માંગણી કરી શકશે.. આ કેવું?’
એમની પાસે આપણી રજૂઆતનો કોઈ જવાબ નહોતો એમણે કહ્યું, ‘હું આખી વિગત જોવડાવી લઉં છું...’ 

ફોટોમાં જે ૧૬ પરિવારોના ઘર બંધાયાં છે તે અને એની સામે જ જે ૧૨ પરિવારોના પ્લોટની માંગણી કરી છે તે જોઈ શકાય છે.