Summer is just around the corner, the scorching heat and record-breaking temperatures will once again trigger our seasonal concern for water, trees, environment and all that results in rising temperatures.
However, even after back to back years of record heat we haven’t learnt to live the proverb, ‘a stitch in time saves nine’. We will continue to wait for others to address the issue. We worry about our home, our savings, bank balance and likes because it is not the government’s responsibility. Had it been their concern we would have stopped caring about that too!! Correct?
 |
Meeting at Vada Village |
The environment is a shared legacy, protecting it is everyone’s concern. The summer heat will make all of us shout and make a noise of the efforts required to curtail those but once the rains arrive, the temperatures cool down and the downpour also cools down our tempo.
Since the past three years, VSSM has taken up the responsibility of doing its bit for environment protection, focusing on water conservation and restoration of traditional water sources.
The efforts to repair the community lakes in the villages was initiated in January and not May-June when summer is at its peak. We have been meeting the village leaders. In a recent meeting at Banaskantha’s Vada village in Kankrej block, we had a detailed discussion on why is it essential to contribute to these efforts of lake deepening. The JCB expenses are borne by VSSM, the excavated mud is picked up by the village community and the villagers contribute in cash for the maintenance of water sources. And it is not a very nominal amount of accumulated corpus we are seeking. The amount has to be considered so that the maintenance happens regularly and efficiently.
 |
With Village Sarpanch |
The communities in rural areas will benefit only when the lakes will deepen, and hold the rainwater into it. Why depend on government for all such needs. Yes, if it happens nothing like it but consider it an added benefit. Do what we have to do, whatever is our responsibility.
When one fails to protect common property resources they become history. There are numerous examples of lakes encroached upon and being used to farm. ‘once upon a time there was a lake here…’ we have heard this at countless places.
We are driving our efforts to include the villagers to take responsibility for their resources. We are reaching out to villagers, organising meetings to evoke this sense of responsibility and duty in them.
 |
| Lake before Deeping work |
We are hopeful that the response is going to be better than the previous 3 years.
It is time we return to mother earth all that we have taken from her for all these years.
Vada village has taken up the responsibility to do its part for the protection of its water sources. Have you??
Images of our meetings and discussions…
 |
| Lake Deeping Work |
ઉનાળો શરૃ થશે એટલે આપણે સૌ ઝાડ, પાણી ટૂંકમાં પર્યાવરણની ચિંતા સેવવાનું શરૃ કરીશું.
પણ આપણી પેલી કહેવત પાણી પહેલાં પાળ બાંધવાનું આપણાથી બહુ થતું નથી. ઘર, બચત વગેરેનું આયોજન આપણે કરવું પડે એટલે એ કરીએ જો કે મને ક્યારેક થાય જો આ આયોજન પણ સરકાર કરી દેતી હોત તો આપણે એય કરવાની દરકાર કરીએ નહીં.
સાર્વજનીક સંપતિ એવા પર્યાવરણના જતનથી લઈને માવજત અંગે ઉનાળો શરૃ થતા વિચાર આવે અને બે ચાર મહિના તો ચારે બાજુ કુકવા કરીએ મુકીએ. પણ પછી વરસાદ પડે અને એના નીર ભેગી આપણી રાડારાડ વહી જાય. ટૂંકમાં ટાઢુ પાણી ફરી વળે.
અમે પર્યાવરણ જતન સંદર્ભે કેટલુંક નક્કર કરવાનું છેલ્લા ત્રણેક વર્ષથી અમારી નૈતિક જવાબદારી સમજીને કરી રહ્યા છીએ. જેમાંનું મુખ્ય જળ સંગ્રાહાલયોને પુનર્જીવીત કરવાનું છે.
ગામના તળાવો સાબદા કરવાનું અભિયાન મે – જુન મહિનામાં નહીં પણ જાન્યુઆરીથી આરંભવાનું નક્કી કર્યું અને તે સંદર્ભે ગ્રામજનો સાથે બેઠકો કરવાનું શરૃ કર્યું છે.
બનાસકાંઠાના કાંકરેજ તાલુકાના વડામાં આવી બેઠક આયોજીત કરી અને ગામલોકોએ પોતાનું યોગદાન તળાવ ગાળવા કેમ આપવું એની વિસ્તારથી ચર્ચા થઈ.
તળાવ ગાળવા જેસીબી VSSM આપે, માટી ઉપાડવાનું કામ ગામલોકો પોતાના ટ્રેકટરોથી કરે આ ઉપરાંત ગામલોકો ફાળો ભેગો કરે. વળી આ ફાળો પાંચ પચીસ કે પચાસ હજાર નહીં પણ માતબર થાય એ માટે અમે કોશીશ કરી રહ્યા છીએ.
મૂળ તો તળાવ ગળાશે, પાણી ભરાશે તો ગામને જ ફાયદો થશે. વળી દરેક કામ સરકાર કરી આપે એવી આશા શું કામ રાખવાની. આપણી પોતાનીએ જવાબદારી છે. સરકાર કરે તો એ નફાનું એમ સમજવું પણ મારી જવાબદારી સમજી હું એમાં યોગદાન આપું તે થાય તે જરૃરી.
વળી આ થાય તો જ જાહેર સંપતિ એવા તળાવો સચવાશે બાકી તળાવ પુરીને ખેતી કરનારાના દાખલા ક્યાં ઓછા છે..
એક હતું તળાવ જેવી સ્થિતિ નિર્માણ ન પામે તે માટે અમે ગામલોકોની ભાગીદારી મહત્તમ તળાવ ખોદકામમાં આવે તે માટે પ્રયત્નશીલ છીએ અને એના જ ભાગરૃપે ગામલોકો સાથે બેઠકો તેમનો માંહ્યલો જગડાવા માટે કરી રહ્યા છીએ.
ત્રણ વર્ષ કરતા આ વર્ષે લોકભાગીદારીમાં સારો સહયોગ મળશે તેવું જણાઈ રહ્યું છે..
‘તારુ દીધેલું તુજને વળાવું’ ધરતી માને આવું કહેવાનો વખત આવી ગયો છે..
ઉપરોક્ત લખ્યા મુજબની અને એ સિવાયની ઘણી લાંબી પારાયણો ગામલોકો સાથે કરીએ એ અને વડાનું જે તળાવ ગાળવાનું છે એ બધુયે કેમેરામાં કેદ..
કાંકરેજનું વડાગામ તો જાગી ગયું પણ તમે જાગ્યા ????
#gujarat #banaskantha #watermanagement #જળસંચય #વિચરતા #વિમુક્ત #ગામ #participatorywatermanagement #લોકભાગીદારી #saveearth #savewater #environment #savetheplanet #nature #climate #mittalpatel #મીતલપટેલ
